Rivierkreeften bedreigen kamsalamander in Houtemse Bomputten

Natuurpunt MaViSt (Machelen-Vilvoorde-Steenokkerzeel) is al een tijdje bezig het opmerkelijke fenomeen onder controle te krijgen én te houden. “In De Bomputten gaat het om rode Amerikaanse rivierkreeften die zich in een van de poelen opeens erg thuisvoelden”, legt vrijwilliger Dirk uit. “We hebben er intussen al een 20-tal kunnen vangen. Nu hebben we een afsluiting van 40 cm hoog rond de poel ingegraven. Op die manier willen we voorkomen dat ze ook in de andere poelen geraken. Want de kreeften vreten alles kaal en verorberen de eitjes en larven van de kamsalamander.”

In het Machelse waterbekken doet zich een soortgelijk fenomeen voor met de geelwangschildpadden. “Daar hebben we er een vijftal van kunnen vangen intussen. Die zijn zeker uitgezet. Eén zo’n schildpad is zelfs binnengewandeld bij garage Jennes in Machelen. Zij hebben een pleeggezin gevonden voor het dier. In beide gevallen is het een groot probleem want ook zij vreten alles op en zo wordt de natuur vernietigd. Ze hebben ook geen natuurlijke vijanden want er zitten nog steeds geen krokodilachtigen in het bekken...”

“We roepen als vereniging sowieso op om te stoppen met het droppen van exoten in de natuur”, zegt secretaris Daniel Poesmans van Natuurpunt MaViSt. “Maar zeker voor de rivierkreeften en vissoorten zijn er mogelijks nog andere oorzaken. Dat wordt momenteel allemaal onderzocht. We willen eerst zekerheid krijgen over de herkomst en dan oplossingen vinden.”

Een van de pistes die onderzocht worden is of de kreeften – overigens perfect eetbaar - mogelijk zelf hun weg hebben gezocht vanaf een nabije populatie en dus bezig zijn met een soort ‘kolonisatie’. “Daar is er echt sprake van een plaag”, zegt Kevin Scheers van het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO). “Uitheemse rivierkreeften worden regelmatig illegaal uitgezet over heel Vlaanderen, doorgaans als ongewenste dieren uit aquaria of tuinvijvers. Ook het meer van Hofstade werd daar de dupe van wanneer daar 2 decennia geleden kreeften werden gedumpt en waarna de populatie daar gigantisch is gegroeid. Sinds twee jaar zijn hebben ze vandaaruit een beek gekoloniseerd en hebben zich vandaar verspreid. Je kan dat niet hard maken, maar ik vermoed dat ze zo ook in de Bomputten zijn geraakt. Rivierkreeften zijn taaie beesten. Ze kunnen ook over land lopen. Op één nacht kunnen ze enkele kilometers afleggen en ze kunnen zes maanden zonder eten en zonder water. Alsof dat nog niet volstaat kunnen ze zich twee meter diep ingraven. Ze zijn dus ook zeer moeilijk om te bestrijden. Ik denk dat we daar in Vlaanderen nooit meer volledig vanaf gaan geraken.”