De beruchte omzendbrief Peeters, die in 1997 door toenmalig minister Leo Peeters is gestuurd naar de provinciegouverneurs, is al jaren een juridisch strijdpunt tussen de Franstalige burgemeesters in faciliteitengemeenten en de Vlaamse overheid met vele procedures voor de Raad van State als gevolg. De omzendbrief preciseert het taalgebruik in gemeentebesturen van het Nederlandse taalgebied en dus ook in de zes faciliteitengemeenten rond Brussel en de taalgrensgemeenten. Doel van de brief is om de verfransing tegen te gaan.
Zo moeten Franstaligen in de faciliteitengemeenten bijvoorbeeld zélf hun document in het Frans aanvragen als ze dat willen. Het gevolg is een jarenlange juridische strijd tussen Franstalige burgemeesters en de Vlaamse overheid. Die laatste haalt telkens de omzendbrief Peeters - die aangevuld werd door de omzendbrief Martens en bevestigd is door de omzendbrief Keulen - aan als argument om bepaalde collegebeslissingen in faciliteitengemeenten te vernietigen. Deze keer ging het over het gebruik van een taalregister, zodat Franstaligen niet elke keer hun documenten in het Frans moeten aanvragen. De Franstalige burgemeesters vinden dat één keer voldoende is en willen daarom een taalregister. De Raad van State oordeelde nu, net als in 2014, dat dat een keer om de vier jaar moet. Het rechtscollege bevestigt ook dat de gemeenten de taalkeuze van de inwoners in een register mogen opnemen.
Middenweg
“Dat doen wij ook in Wemmel sinds 2014, maar strikt volgens het arrest van de Raad van State, dat het hoogste administratief rechtscollege is in dit land”, stelt burgemeester Walter Vansteenkiste (LB Wemmel). “De Raad van State haalt in dit arrest ook aan dat faciliteitengemeenten het taalregister niet actief mogen promoten. Wij publiceren één keer per jaar in het infoblad het bestaan van dat taalregister in een summier bericht.”
“Andere faciliteitengemeenten zoals Wezembeek-Oppem en Kraainem sturen brieven naar inwoners om hen aan te moedigen zich in te schrijven in zo’n register. Dat is actieve promotie en dat doen wij in Wemmel niet. Om de vier jaar moeten Franstaligen in Wemmel zich laten opnemen in het taalregister als ze hun documenten in het Frans willen ontvangen. Tot nu toe deden zo’n 600 inwoners dat, een aantal dat licht stijgt. ”
Pyrrusoverwinning
Voor een goed begrip: Wemmel had zich over het gebruik van het taalregister niet aangesloten bij de procedure van de andere faciliteitengemeenten voor de Raad van State. “Deze uitspraak is een pyrrusoverwinning voor de Franstaligen”, zo stelt burgemeester Vansteenkiste. “Het is geen eindpunt. De Vlaamse regering zal allicht telkens er een beslissing in een schepencollege van een faciliteitengemeente is, die mogelijk ingaat tegen de taalwetgeving, opnieuw met de omzendbrieven argumenteren en beslissingen vernietigen. Waarop dan weer beroepsprocedures komen van de burgemeesters bij de RVS. Zo stopt het nooit.”
“Ik pleit daarom om een actualisering van de omzendbrief Peeters, die nog altijd niet is vernietigd. Een nieuwe omzendbrief Somers kan dan rekening houden met de argumenten van de Raad van State en de actuele situatie in de gemeenten. Zo niet, blijft deze juridische carrousel maar doorgaan, terwijl wij in de faciliteitengemeenten eigenlijk beleid willen voeren.”