Er zijn meteen heel wat nieuwsgierigen die het elektronisch stemmen willen uitproberen

Hoe stem je digitaal? En hoe veilig is dat? “Manipulatie haast onbestaande”

vrij 7 jun

Twee op de drie gemeenten in onze regio stemt zondag digitaal. Hoe gaat dat eigenlijk in zijn werk? En is het bestand tegen cyberaanvallen? We trokken naar Sint-Pieters-Leeuw voor antwoorden.

Een drukke ochtend voor ICT-deskundige David. Alle stemcomputers van gemeenschapscentrum De Wilg in Sint-Pieters-Leeuw moeten zorgvuldig worden getest. Het is één van de 28 stembureaus waar inwoners zondag digitaal stemmen. “Computers kunnen altijd wel eens falen. Het is dus goed om niet alles één, maar twee keer te testen”, zegt gespannen burgemeester Jan Desmeth.

Maar elektronisch stemmen: hoe moet dat ook alweer? Eerst meld je je in het bureau waar je verwacht wordt aan met je identiteitskaart en de oproepingsbrief die je kreeg via de post. “Dan krijg je een kaartje in functie van de oproepingsbrief. Dat wordt geprogrammeerd op de computer van de voorzitters”, legt ICT-deskundige David Hosse uit. “Die kaart steek je in de kaartlezer van de stemcomputer, waarna je blanco kan stemmen of op een lijst naar keuze kan drukken. Als je voor meerdere verkiezingen een stem moet uitbrengen, gaat de computer automatisch over naar de volgende.”

Uitlezen op USB-stick

Het stemresultaat wordt vervolgens geprint en geplooid om de geheimhouding van de stemming te bewaken. Vervolgens wordt de stem gescand op de scanner van de urne. Na het stemmen wordt die anoniem in de urne geplaatst. Die stembus bewaart je stem enkel en alleen op twee USB-sticks. “Die gaan vervolgens in een verzegelde en gesloten enveloppe naar hoofdbureau van het kanton, waar de USB-sticks worden uitgelezen en de resultaten naar Binnenlandse Zaken gestuurd”, zegt Koen Schuyten, woordvoerder van de FOD Binnenlandse Zaken.

"De stemcomputers zijn niet met elkaar verbonden. Er zit ook geen hardware in. Iemand die er een virus op wil zetten, gaat daar niet in slagen. Digitaal stemmen is dus heel veilig."

- Koen Schuyten, woordvoerder FOD Binnenlandse Zaken

Manipulatie van de stemmen is tijdens de proces nagenoeg onbestaande. “De computers zijn namelijk niet met elkaar verbonden, er zit geen hardware in. Een virus kan je er sowieso niet opzetten. De stemcomputers worden de dag zelf opgestart door twee USB-sticks die de voorzitter vindt in een verzegelde enveloppe en die hij pas opendoet wanneer de bijzitters en de getuigen aanwezig zijn”, aldus Schuyten.

Als er technisch toch iets fout loopt, is er nog altijd een back-up. “Dan hebben we nog altijd de papieren stembiljetten die geteld kunnen worden”, besluit Schuyten.