Voormalig asbestproducent Eternit heeft zich voor de rechtbank van eerste aanleg moeten verweren voor het opzettelijk veroorzaken van longvlieskanker bij Eric Jonckheere (64), die eerder al zijn beide ouders en zijn broers verloor na een asbestbesmetting. Ondanks de schadevergoeding die hij krijgt van het asbestfonds, sleept Jonckheere Eternit voor de rechtbank. “De immuniteit die het bedrijf krijgt omdat het bijdraagt aan het asbestfonds is niet geldig” klinkt het. “Ze hebben mijn ziekte opzettelijk veroorzaakt.”
Familie Jonckheere sleept Eternit opnieuw voor rechter na besmetting met asbest
din 7 nov 2023
De vader van Eric Jonckheere werkte jarenlang in de fabriek van Eternit in Kapelle-Op-Den-Bos. De man stierf in 1986, maar in de daaropvolgende 23 jaar stierven zijn moeder en zijn twee broers aan de gevolgen van een milieugerelateerde besmetting, doordat het gezin vlakbij het bedrijf woonde. In 2017 veroordeelde het Brusselse hof van beroep de voormalige asbestproducent tot een schadevergoeding van 25.000 euro voor de dood van zijn moeder. “Dit is een heel mooie dag”, reageerde Erick Jonckheere na de uitspraak. “Voor het eerst beslist een hof van beroep dat de asbestbaronnen van België schuldig zijn aan de verspreiding van longvlieskanker. We hopen dat nu meer mensen de stap zullen zetten naar de rechtbank.”
Vier jaar later, in februari 2021, kreeg ook Jonckheere de diagnose van longvlieskanker, dezelfde ziekte die zijn beide ouders en twee broers velde. Hij krijgt een schadevergoeding van het asbestfonds, wat Eternit wettelijk beschermt tegen gerechtelijke vervolging. “Die immuniteit vervalt als er kan worden aangetoond dat de ziekte opzettelijk werd veroorzaakt”, zegt zijn advocaat Jan Fermon. “En wij zijn van mening dat dat het geval is.”
Fermon verwees in zijn pleidooi in de burgerlijke rechtbank naar de manier waarop het bedrijf uit Kapelle-Op-Den-Bos in het verleden is omgegaan met de hele problematiek. “Eternit heeft de gevaren van asbest jarenlang ontkend en proberen te verbergen. Het bedrijf heeft de overheid ook proberen te beïnvloeden om geen beperkende maatregelen op te leggen. Daarom is de immuniteit die Eternit geniet, niet geldig. Dit is geen ondernemer die een onvoorzichtigheid heeft begaan. Dat was een georchestreerde campagne en een opzettelijk handelen.”
Eternit ontkent
De advocaat van Eternit ontkent dat de voormalige asbestproducent de ziekte van Jonckheere opzettelijk heeft veroorzaakt. “Men verwijt Eternit grootschalige en misleidende manoeuvres te hebben uitgevoerd om te voorkomen dat de giftige aard van asbest bekend zou raken. Maar in de jaren ’60, 70 en zelfs ’80 waren er telkens twee kampen in de wetenschappelijke wereld. Toen was de vraag om welke manier er veilig kon worden omgegaan met asbest. In 1968 was er zelfs nog discussie over het feit of asbest wel schadelijk was. In de jaren ’70 opperde de overheid zelfs om asbest terug te halen omwille van de hittebestendige eigenschappen, in nasleep van de brand in de Innovation, die het leven eiste aan meer dan 250 mensen.”
Argumenten achterhaald
De argumenten van Eternit zijn volgens het kamp-Jonckheere achterhaald. “Alle rechtbanken, zowel in Nederland, België, Frankrijk en Italië hebben in tal van aangespannen procedures al geoordeeld dat de asbestindustrie, en Eternit in het bijzonder, in de fout is gegaan door de manier waarop het destijds heeft opgetreden. Zo is er het schokkende voorbeeld waarbij de zogenaamde draailingen, dat is het giftige productieafval van asbest, gratis werd uitgedeeld aan de bevolking om tuinpaadjes en opritten me te verharden. Wij zijn van mening dat wanneer een industrie giftig afval uitdeelt, er geen sprake meer kan zijn van een ongewilde fout.”
Het vonnis in deze zaak wordt midden december verwacht.
