De opruimkosten van asbest in Vlaanderen kunnen oplopen tot drie miljard euro. Eternit betaalde tot op vandaag een peulschil van dat bedrag. Vlaanderen denkt daarom aan een decretale vergoedingsplicht. Maar het voorstel dat op tafel ligt is volgens het bedrijf disproportioneel en mogelijk discriminerend. “Het is vreemd dat een bedrijf nu moet betalen voor een situatie die eerder geregulariseerd is door de overheid. Eternit heeft altijd gewerkt binnen het wettelijke kader van die overheid,” aldus bestuurder Bo Huberland.
In 2014 sloten Eternit en Vlaanderen een deal van 4,8 miljoen euro om asbestafval te verwijderen. Maar volgens de OVAM is een veelvoud van dat bedrag nodig om onze woningen, scholen en woonzorgcentra asbestvrij te maken. “In het totaal is er voor 2,3 miljoen euro aan asbestcement verspreid in Vlaanderen, dat is een enorme hoeveelheid,” zegt Vlaams parlementslid voor N-VA Andy Pieters. “Finaal moeten we van alle asbest af geraken en we kunnen niet al die kosten op de belastingbetaler afwentelen.”
Slachtoffervereniging ABEVA wijst erop dat Eternit jarenlang wist dat het schadelijke stoffen produceerde in Kapelle-op-den-Bos en dat het bedrijf sinds de oprichting van het Asbestfonds zelfs kon besparen op vergoedingen die het de slachtoffers moest uitkeren. Maar Eternit blijft verwijzen naar het akkoord met de Vlaamse overheid. “Dat een maatschappelijke situatie wijzigt, begrijpen we. Maar het viseren van een bedrijf omwille van een voormalige gewettigde productie, is vanuit bedrijfseconomische overwegingen betwistbaar. Geen enkel bedrijf, ook Eternit niet, kan anticiperen op beleidsveranderingen over 30 jaar,” aldus bestuurder Huberland.
Vragen bij conceptnota
Ook de openbare afvalstoffenmaatschappij OVAM, dat instaat voor het verwijderen van asbest, en omgevingsjurist Bram Vandromme hebben vragen bij de conceptnota over decretale vergoedingsplicht. Wat met de verjaring bijvoorbeeld? Kan je bedrijven vandaag nog kan laten betalen voor producten die ze decennia geleden geproduceerd hebben. En welke producenten moeten allemaal betalen? Je ziet het in de video hieronder.