Vlaamsgezinde bewegingen blikken terug op 60 jaar faciliteiten

don 22 jun 2023

Vandaag precies 60 jaar geleden trok een massale betoging door Wemmel en Wezembeek-Oppem. De Vlaamse beweging protesteerde er tegen de het voornemen van de regering om zes gemeenten in de Rand aan te hechten bij Brussel. Die overheveling kwam er uiteindelijk niet ,maar de Zes werden kregen wel een regime met faciliteiten voor Franstaligen. Niet toevallig vanavond vindt er in Wezembeek-Oppem een colloqium plaast waarop teruggeblikt wordt op 60 jaar faciliteiten.

 

Op 31 oktober 1962 werd de taalgrens in ons land wettelijk vastgelegd maar over het lot van zes randgemeenten met een aanzienlijk aantal Franstalige inwoners was nog niet beslist. Begin juni 1963 maakte de toenmalige regering Lefèvre haar plan bekend om zes Randgemeenten aan te hechten bij Brussel. Dat was niet naar de zin van de Vlaamse Beweging en die verzamelde op 22 juni 1963 in Wemmel voor een protestbetoging tegen wat een annexatie werd genoemd.  "De definitieve beslissing daarover is pas gevallen besprekingen die dan iets minder dan een maand later al hebben geleid tot nieuwe wetten inzake onderwijs en bestuur”, legt Johan Laeremans van het Komitee der Randgemeenten uit. “In die taalwet werden eveneens faciliteiten voorzien voor een aantal gemeenten.”

Sindsdien zijn de Zes, dat zijn Drogenbos, Wemmel, Linkebeek, Kraainem, Sint-Genesius-Rode en Wezembeek-Oppem, gemeenten met faciliteiten voor Franstaligen. Zij kregen een aantal tegemoetkomingen zoals de mogelijkheid om Franstalige documenten aan te vragen en Franstalig onderwijs te organiseren. Maar dat betekent niet de Zes tweetalige gemeenten zijn al zagen en zien sommige Franstaligen dat enigszins anders.  “De faciliteiten hebben in deze betrokken gemeenten tot een stelselmatige ontnederlandsing geleid en ze doen dat nog altijd”, oordeelt Laeremans. “Intussen is het wel geen strijd meer tussen Nederlandstaligen en Franstaligen. Veel anderstaligen uit diverse regio’s die hier komen wonen, beschouwen die die gemeenten ook als tweetalig. Maar dat zijn ze niet. Het zijn Vlaamse gemeenten waarvan wij hopen dat iedereen zich er geleidelijk aan zal integreren.”

Vanavond organiseert het Komitee der Randgemeenten samen met Doorbraak, de Vlaamse Volksbeweging, Davidsfonds Wezembeek-Oppem, het Taalaktiekomitee en het OVV een colloquium over 60 jaar faciliteiten in gemeenschapscentrum de Kam in Wezembeek-Oppem.

“Het gaat natuurlijk voor een stuk om een herdenking na 60 jaar, maar de belangrijkste vraag is hoe we verdergaan”, vindt Laeremans. “Wat kan de overheid doen om deze gemeenten verder te verankeren in Vlaanderen? Er is gelukkig geen druk meer om ze bij Brussel aan te hechten, niemand zou dat hier trouwens nog willen vandaag.Mmaar de vraag is hoe je die gemeenten terug in Vlaanderen kan verankeren. Daar gaan we het tijdens het colloquium over hebben zowel met inwoners als beleidsmakers.”