Pajottegem schiet uit de startblokken: “Een fusie is een onnatuurlijk maar noodzakelijk iets”

Is de naam Pajottegem al ingeburgerd?

Poelaert: “Nog niet. Ik denk dat het nog even zal moeten wennen, zowel voor mezelf als de inwoners. We moeten onszelf daar de tijd voor geven. Er is de nodige commotie geweest rond de naam, vooral dan van omliggende Pajotse gemeenten. De inwoners hebben mogen beslissen nadat er een eerste selectie werd gemaakt. De gemeenteraden hebben dat proces goedgekeurd en dan moet je dat volgen. Anderzijds las ik onlangs dat we het op een originele en creatieve manier hebben opgelost. Pajottegem is gewoon een onderdeel van het Pajottenland, al zijn we straks misschien wel het kloppende hart van de streek.”

Met de fusie wilden jullie een verplichting vanuit Vlaanderen voorzijn. Die is er nu niet meer.

Poelaert: “En toch zou ik opnieuw voor een fusie kiezen. Uit tal van rapporten is gebleken dat plattelandsgemeenten er niet meer slagen om hun taken te vervullen. Dat hebben we zelf ook gevoeld. Een fusie is eigenlijk een onnatuurlijk iets waar we niet om hebben gevraagd, maar wat wel noodzakelijk is. We zijn als kleine lokale besturen te veel met de orde van de dag bezig, terwijl we veel meer strategisch beleid moeten kunnen voeren. Cd&v heeft trouwens altijd gezegd dat ze tegen verplichte fusies zijn, andere partijen willen zelf naar fusies van gemeenten met 50.000 inwoners gaan. Bij sommige fusies merk ik trouwens dat het vooral te doen is om de schuldvermindering die gemeenten krijgen vanuit Vlaanderen en niet zozeer om efficiëntie. Dat is bij ons niet het geval.”

Die efficiëntie is er vooral op vlak van organisatie. Een hele operatie.

Poelaert: “Absoluut. Zo wordt Galmaarden het administratieve hart van Pajottegem omdat het gemeentehuis het enige is waar 29 gemeenteraadsleden kunnen plaatsnemen in de raadzaal. In de fusie zoeken we naar efficiëntie. Die hebben we vooral gezocht in onze eigen diensten. Tal van diensten zijn gecentraliseerd over verschillende gebouwen en gemeentehuizen. We hebben door de fusie 350 werknemers in dienst, dat is niet niets. Personeel zal op een andere plek moeten gaan werken en krijgt vaak een ietwat andere taak. Dat is emotioneel voor sommige werknemers en daar heb ik alle begrip voor. We hebben een schepen van Efficiëntie die dat de komende jaren alles moet stroomlijnen.”

Maar een inwoner zal nog in zijn of haar gemeentehuis terechtkunnen?

Poelaert: “Inderdaad. de bevolkingsdiensten die in contact komen met de inwoners blijven waar ze altijd waren. De gemeenteloketten blijven open in de drie gemeentehuizen, op vlak van dienstverlening verandert er voor de bevolking dus niets. Vanaf 6 januari kunnen ze daar terecht. Dat moet ook het opzet zijn. Het is onze taak om ervoor te zorgen dat de inwoners zo weinig mogelijk merken van de fusie, maar achter de schermen moet de motor veel beter gaan draaien waardoor we als gemeente kunnen groeien.”

Heb je het fusietraject onderschat?

Poelaert: “Ja, in de praktijk is het veel zwaarder dan eerst ingeschat. Je moet weten dat meer dan 150 reglementen op elkaar moeten worden afgestemd. Dat is een hele boterham. Een mantelzorgpremie bijvoorbeeld is in de ene gemeente 20 euro, in de andere 35 euro. Hetzelfde geldt voor de steun aan sportclubs. We willen die subsidies ook niet verminderen. Het lokale moet net de brandstof zijn van Pajottegem. Zo’n dertigtal reglementen zijn al gestemd in december, het is nu aan ons om te gaan monitoren hoe we dat budget de komende maanden moeten aanwenden en waar we aanpassingen moeten doen.”

Over budget gesproken, de fusie is ook niet goedkoop.

Poelaert: “Nee, de fusie kostte ons tot nu toe spreken al zo’n 1,8 miljoen euro. Maar je mag niet vergeten dat we daar achteraf de vruchten van plukken. Neem nu informatica. Zowel Gooik, Galmaarden als Herne werkten met verouderde software die op termijn vervangen moest worden. Voor de fusie moesten we drie programma’s aankopen, nu maar één keer. Zo is dat met veel zaken, waardoor de gemaakte kosten zich veel meer gaan terugbetalen.”

Je sprak over efficiëntie. Oppositiepartij N-VA ziet dat niet in het bestuur, met acht schepenen.

Poelaert: “Ik ben het volkomen oneens met die kritiek. Ik hoop dat dat niet de politiek wordt waarin we verzeild raken, want daar dien je niemand mee buiten de antipolitiek. We gaan van 15 naar 8 schepenen, van drie burgemeesters naar één burgemeester en van 53 naar 29 gemeenteraadsleden. Dat betekent een besparing van een miljoen euro per legislatuur. Vlaanderen heeft er trouwens voor gezorgd dat er de volgende legislatuur al een schepen minder zal zijn. Bovendien zal er ook veel werk zijn, want we staan voor een hele klus. Ik ben dan ook heel blij dat elke schepen zijn dagelijkse job grotendeels zal inruilen voor zijn of haar schepenmandaat.”

Wat worden tot slot de grote speerpunten van Pajottegem?

Poelaert: “In de eerste plaats moeten we de fusie in goede banen leiden. Dat zal gepaard gaan met de nodige chaos, maar we zijn klaar om wat fout loopt recht te trekken. Daarnaast moet het lokale en landelijke karakter de motor blijven van de twaalf dorpen. Gooik moet Gooik blijven, Vollezele moet Vollezele blijven. Er komen heel wat dreigingen op ons die mij zorgen baren. Uit studies blijkt dat bepaalde plattelandsgemeenten binnen dit en 15 jaar verstedelijkt zullen zijn. Dat willen wij niet, 90 procent van onze oppervlakte is groen. Laat ons dat houden. De uitstroom en uitwijking in onze gemeenten is laag omdat de mensen er graag wonen. Daar willen we over waken.”