klopkever.jpg

Bestrijding grote klopkever in dak basiliek eindelijk effectief

maa 3 dec 2018

Al jaren vreet de grote klopkever grote holtes in het dakgebinte van de Grimbergse basiliek. Het insect is zeer moeilijk te bestrijden. Dankzij Mark Racquet en Monumentenwacht is het probleem sinds kort in kaart gebracht.

 

De Grote Klopkever richt al jaren veel schade aan in het dakgebinte van de Grimbergse basiliek. "Het vrouwtje legt haar eitjes op plekken in het gebinte waar door vocht schimmelvorming aanwezig is. Daar vreten de larven - die 6 tot 8 jaar kunnen overleven- aan de balken" zegt Mark Racquet van de Grimbergse kerkraad. Hij is sinds 2012 door de kerkraad aangesteld om de evolutie van de populatie in kaart te brengen. Geen eenvoudige klus, zo blijkt. Racquet: "Monumentenwacht vroeg ons om niet enkel een firma aan te stellen om het probleem aan te pakken. Firma's injecteren de balken met insecticiden, maar vaak is de klopkever niet volledig uitgeroeid en moet men na verloop van tijd herbeginnen. Het is dus belangrijk om te weten waar de larven precies zitten. Het was zoeken naar een geschikte methode en die hebben we nu gevonden dankzij de aankoop van een resistograaf: een boortoestel dat de houtweerstand registreert. Meet men geen weerstand, dan betekent dit dat de binnenkant van de balk opgevreten is door de larven. Zo kan je de toestand van de balken in kaart brengen." En de situatie is best zorgwekkend. Racquet: "Bij vroegere restauraties werden reeds balken vervangen, of verstevigd door metalen profielen. Er is niet meteen instortingsgevaar, maar het schadeproces is hierdoor uiteraard niet gestopt. Dankzij de metingen van de resistograaf konden we gerichte behandelingen laten uitvoeren. En de recente resultaten daarvan zijn zeer positief."

Ook de volwassen dieren die de nesten verlaten, worden gevangen, namelijk op kleefvallen, in combinatie met UV-licht. Na een aantal jaar blijkt ook deze methode effectief te zijn. Racquet: "We hebben zopas de tellingen geanalyseerd en het aantal klopkevers dat we via detectiepapier en kleefvallen konden tellen, daalde spectaculair. Onze monumentenwachters delen deze kennis met hun collega's in binnen- en buitenland, want ook daar slaat de klopkever toe."

De Grote Klopkever is immers een hardnekkig insect met een ongelofelijke overlevingsdrang. Eik en beuk zijn geliefkoosde houtsoorten voor deze kever, die zich het best voelt bij een temperatuur boven 17 graden, maar ook vrij goed bestand is tegen de kou. Inmiddels werd een restauratiedossier van de basiliek opgesteld, waarin de aanpak van het gebinte is opgenomen. Tot de start van de restauratiewerken, maar ook nadien zal het monitoringsysteem moeten verdergezet worden. "Het is een werk van lange adem, en zal nooit af zijn", besluit Racquet.