Verpleegkundige van woonzorgcentrum in Zaventem veroordeeld voor dood patiënte na fout bij invullen van medicatieschema: "Zeer goeie verpleegster die op handen wordt gedragen"

Het 77-jarige slachtoffer arriveerde in oktober 2021 in woonzorgcentrum Sint-Antonius in Zaventem na een verblijf in het ziekenhuis. Een verpleegster deed de intake van de nieuwe bewoonster. Bij het kopiëren van de medicatiefiche maakte ze echter een fout met dodelijke gevolgen.

De bewoonster diende éénmaal per week het medicijn Ledertrexate te krijgen, maar op het medicatieschema werd een kruisje gezet in de kolom ‘dagelijks’. De toestand van de 77-jarige vrouw ging na het toedienen van de medicatie snel achteruit en in december werd ze met spoed opgenomen in het ziekenhuis, waar ze overleed aan acute complicaties door overdosering. De fout in het medicatieschema werd meteen opgemerkt door het ziekenhuispersoneel en het autopsierapport en het toxicologisch onderzoek bevestigden het verband tussen de foute dosering en het overlijden van de vrouw.

Het parket van Halle-Vilvoorde vervolgde daarop de 36-jarige verpleegster voor onopzettelijke doodslag. “De fout is niet wetens en willens gemaakt”, klonk het tijdens de vordering van de openbaar aanklager. “Maar van een verpleegkundige mag wel worden verwacht dat het invullen van een medicatiefiche foutloos verloopt. Een opschorting van straf lijkt mij echter zwaar genoeg.” De familie van de overleden bewoonster stelde zich burgerlijke partij op het proces, maar volgens meester Jean-Christophe De Block had het parket ook andere betrokkenen voor de rechter moeten brengen. “Mijn cliënten hebben geen enkele interesse om de beklaagde in de cel te zien”, pleitte de raadsman. “Zelfs een straf met uitstel is voor ons niet aan de orde. Wij willen een erkenning krijgen voor de gemaakte fouten. Het is wel onbegrijpelijk dat de beklaagde hier alleen terechtstaat. Zij heeft inderdaad die fiche foutief overgeschreven, maar nadien zijn die voorschriften door de behandelende arts ondertekend. Ook bij de apotheek is er nooit opgemerkt dat zo’n zware dosis fataal moet zijn.”

De verdediging vroeg de rechtbank om een vrijspraak. “Mijn cliënte is een hardwerkende alleenstaande moeder, die tot op de dag van vandaag nog steeds aan de slag is bij het woonzorgcentrum”, pleitte meester Toon Muysewinkel. “Ze heeft inderdaad een vergissing gemaakt tijdens de intake. Een eenmalige vergissing die menselijk is.”

Verantwoordelijkheid van de arts

Muysewinkel wees in zijn pleidooi ook op de verantwoordelijkheid van de arts van het slachtoffer, die zich niet voor de rechtbank moest verantwoorden. “Die arts heeft meermaals het voorschrift ondertekend en de patiënte gesproken. Haar familie heeft ook aangegeven dat haar toestand achteruitging en de zaak is besproken op het medisch overleg. Maar intussen bleef de arts zijn fiat geven om die medicatie toe te dienen. Zodra die man dat voorschrift ondertekent, valt de verantwoordelijkheid van mijn cliënte toch weg? Of baseert hij zich blind op een medicatiefiche, zonder rekening te houden met zijn medische ervaring en de toestand van zijn patiënten”, klonk het.

"Zeer goeie verpleegster die op handen wordt gedragen"

De rechtbank nam ruim de tijd om de zaak te bestuderen, maar concludeerde dat de verpleegster schuldig is aan onopzettelijke doodslag. “Het oorzakelijk verband tussen de fout die werd gemaakt en het overlijden van het slachtoffer is bewezen”, klonk het in het vonnis. “Het is een lichte fout, maar een fout desalniettemin. Beklaagde is echter een zeer goeie verpleegster die door de collega’s op handen wordt gedragen. Ze heeft het moeilijk met de feiten, die ze nog steeds met zich meedraagt. Gezien de specifieke omstandigheden van dit dossier, vindt de rechtbank dat een straf niet aan de orde is. De beklaagde wordt veroordeeld, maar krijgt een opschorting van straf.” Geen schadevergoeding

Geen schadevergoeding

Ondanks de schuldigverklaring, moet de 36-jarige verpleegster geen schadevergoeding betalen aan de familie van het slachtoffer. De rechtbank verwijst in het vonnis naar artikel 18 van de wet op de arbeidsovereenkomsten, die stelt dat bij een lichte fout de schadevergoeding niet ten laste kan worden gelegd bij de werknemer. “Dat is enkel het geval wanneer het gaat om een opzettelijke, zware of een herhaaldelijke lichte fout”, klonk het. “De burgerlijke partij moet zich dus richten naar de werkgever van de beklaagde.”